در سالهای میانی دهه ۱۳۳۰ اولین فرشگاه بنام هواکش ایندولا توسط آقایان ویکتور ابراهیمی و صالح چیتایات در خیابان سعدی افتتاح شد. فروشگاه ایندولا با تهیه وتوزیع محصولات ایندولا اولین فروشگاهی بود که فقط به کار هواکش مبادرت می ورزید. از آن تاریخ تا دهه ۱۳۴۰ تعداد انگشت شماری دیگر به این کار روی آوردند که مهمترین آنها بشرح زیر می‌باشد:

  1. خانم وجیه یاشار، خیابان شاهرضا ( انقلاب ) ، الکترو سهیل
  2.  آقای یوسف ابراهیمی، خیابان شاهرضا ( انقلاب فعلی )، نوین فن
  3. آقای بوستانچی، خیابان پامنار، هواکش بوستانچی
  4. آقای مصطفی سلیمان زاده، خیابان تخت طاووس (شهید مطهری)، ایران فن
  5. آقای سید هاشم کرمانی ، خیابان سعدی، الکترواستیل
  6. آقای مالکی، خیابان شاهرضا (انقلاب)، هواکش مالکی
  7. آقای گارنیک، خیابان شاهرضا (انقلاب) نبش خاقانی، هواکش گارنیک

به گزارش پایگاه خبری تاسیسات نیوز، با آغاز دهه ۱۳۵۰ و بنظر نگارنده با آغاز لوله کشی گاز در تهران که مشترکین را موظف به استفاده از هواکش در محل نصب مشعل گاز و الزام سازمان محیط زیست که فروشگاههای موادغذایی را مجبور به استفاده از هواکش نموده بود، تقاضا برای این محصول بشدت افزایش یافت و تعداد زیادی فروشگاه برای عرضه هواکش ایجاد گردید. 

آقای سلیمان زاده در سال ۱۳۵۲ فروشگاه ایران فن را به شرکت ایران فن تبدیل و به دروازه دولت تغییر آدرس دادند. خانم یاشار که فرزندانش پس از تحصیلات عالیه از آمریکا مراجعت نموده بودند (ادموند و امانوئل ثابت) اقدام به ثبت شرکت ایران ونتیلاتور نموده و فعالیت خود را در اخذ نمایندگی و پخش هواکش در سطح کشور از سال ۱۳۵۳ آغاز نمودند.

 یکی از دلایلی که در حال حاضر دروازه دولت به بورس هواکش تبدیل شده وجود شرکت ایران فن و ایران ونتیلاتور (ایران هواسازان فعلی) در این محل بوده است. آقای محمد علی خلیلی مقدم نیز شرکت استاندارد را در خیابان دروازه دولت (دکتر مفتح فعلی) تاسیس نمود (۱۳۵۵) در اواخر این دهه آقای کمال سلیمانزاده (پسر عموی آقای مصطفی سلیمان زاده) شرکت ایران پروانه را در خیابان شاه (جمهوری فعلی) راه اندازی نمودند.

 در اوایل دهه پنجاه وارد کنندگان عمده برای اینکه در پرداخت سود و عوارض گمرکی و همچنین در کرایه حمل صرفه جویی نمایند اقدام به وارد کردن قطعات هواکش نمودند که این اولین قدم در راه تولید بود. زیرا بلافاصله شروع به ساخت قابهای فلزی، توری های نگهدارنده الکتروموتور و سپس پروانه و سایر متعلقات نمودند.

اگر شروع به تولید را در سال ۱۳۵۰ در نظر بگیریم، حدود سی سال از عمر این صنعت میگذرد و در این زمان کوتاه راه نسبتاً زیادی را پیموده است. تعداد عرضه کنندگان بیشمار و تعداد کارخانجات و کارگاهها افزایش چشمگیری داشته است. عرضه کنندگان در تهران بزرگ بین ۳۵۰ الی ۵۰۰ و تعداد تولید کنندگان بین ۳۰ الی ۱۰۰ تخمین زده می شوند. متاسفانه آمار دقیقی در دست نیست، زیرا این صنف هنوز هم دارای شخصیت مستقل حقوقی نبوده و زیر نظر صنف الکتریک فعالیت می نماید.

«به نقل از کتاب هواکش-نگاهی کاربرد» تالیف: حسین ریاضی کرمانی و مهراب لاهیجانی