در گذشته اغلب افراد بیشتر فعالیت های کاری خود را در فضای باز و با بهره مندی از نور طبیعی سپری می کردند.
امروزه به دلیل پیشرفت های صنعتی افراد بیشترین زمان فعالیت خود را در فضاهایی سپری می کنند که برای تامین نور حتی در روز از منابع نور مصنوعی استفاده می نمایند. لذا برای حفظ سلامت افراد، کارفرمایان و مسئولین مشاغل باید به نورپردازی صحیح دقت ویژه ای داشته باشند.
تحقیقات نشان داده است که نورپردازی صحیح در محیط کار نقش بسیار زیادی در سلامت جسمی و روان کارمندان خواهد داشت. به علاوه بهره وری و کارایی آنان را افزایش می دهد. از سوی دیگر نور نامناسب باعث ایجاد استرس، خستگی، تاثیر منفی بر روی بینایی و سردرد و ... می شود.
با توجه به موارد مطرح شده می توان بیان کرد که روشنایی نامناسب از عوامل فیزیکی زیان آور در محیط کار می باشد. بهبود روشنایی همچنین میتواند به بهبود وضعیت قرارگیری بدن هنگام كار كمک كرده و از اختلالات اسکلتی ـ عضلانی مرتبط با روشنایی جلوگیری كند.
افراد برای انجام وظایف خود بسته به دقت و ظرافت كار، اندازه شیء و ماهیت كار به روشنایی مطلوب نیاز دارند و درصورتیكه معیارهای روشنایی تأمین نگردد فرد ناگزیر در وضعیت بدنی نامطلوب قرار گرفته و فشارهای بیومکانیکی بیشتری به ساختار اسکلتی عضلانی بدن وارد می شود كه زمینه ابتلاء به اختلالات اسکلتی ـ عضلانی را فراهم میكند.
همچنین نور، ساعت زیستی را بر حسب منحنی پاسخ فازی، بازنشانی میكند. نور میتواند با تغییر در تعادل هورمون های بدن، ریتم بیولوژیک جلو بیندازد و یا باعث تأخیر آن شود. این عامل میتواند بر روی خواب آلودگی یا هوشیاری افراد مؤثر باشد. میزان هوشیاری میتواند بر كارایی ذهنی و كارایی عینی تأثیرگذار باشد. تأثیر بگذارد. تعيين منبع نور مناسب با كار و كيفيت نور مورد نظر از مهمترين فاكتورهاي طراحي سيستم هاي روشنايي مصنوعي مي باشد.
در تعيين نوع لامپ عواملي از قبيل توان الكتريكي لامپ ، ضريب بهره نوري لامپ و نوع كار در حال انجام دخيل مي باشد .
بطور مثال لامپهاي رشته اي(التهابي) با وجود توان الكتريكي بالا ورنگ دهي بسيار خوب موجب ايجاد حرارت بالا شده در حالي كه ضريب بهره نوري پاييني دارند ولي لامپهاي فلورسنت بهره نوري بالاتر اما رنگ دهي پايين تري نسبت به نوع التهابي دارند.
روشنایی در محل کار باید انعطاف پذیر و مقرون به صرفه باشد و کاربری منعط، صرفه جویی در انرژی و ارگونومیک بودن باید با فن آوری های مدرن روشنایی مطابقت داشته باشد. امروزه با وجود لامپ ها و چراغ های LED می توان شدت نور را به میزان زیادی کنترل نمود.
با توجه به مطالب فوق انتظار می رود که توجه خاصی به نور و روشنایی در محیط کار وجود داشته باشد تا علاوه بر حفظ سلامت کارکنان، بهره وری و کارایی نیز افزایش یابد.
دیدگاه خود را بنویسید