یکی از مهم ترین موارد در ساختمان سازی چگونه سیم کشی کلید و پریزهاست. 

در ادامه به چند مورد از نحوه سیم کشی کلیدهای مختلف میپردازیم.

کلید یک پل :

از کلیدهای یک پل برای قطع و وصل کردن لامپ های منزل، پنکه ، آشپزخانه، پارکینگ، حیاط و …استفاده میکنند.

این نوع کلیدها دارای دو نوع پیچ هستند، همچنین باید توجه داشته باشید کلید تک پل در راستای سیم فاز باشد.

 یکی از پیچ ها آهنی و دیگر مسی است. سیم فاز را قطع میکنیم، یک سر سیم را که همان ورودی است به پیچ مسی و سر دیگری را  که به لامپ وصل است به پیچ آهنی وصل میکنیم.

لوله گذاری برای تشکیل مدار کلید به صورت یک لوله ارتباطی که سیم نول و سیم فاز از آن رد می شود و وارد کلید می شود میباشد و سپس از کلید یک لوله برق به لامپ متصل می شود

نصب کلید دو پل

از کلید دوپل برای روشن خاموش کردن برق دو مصرف کننده مانند: لامپ و...  از یک نقطه استفاده میشود.

ابتدا باید به وسیله فازمتر سیم فاز و نول را از هم جدا کنید و بعد از آن برق را قطع کنید (سیمی که در لوله با نول یا تنها هست )

از کلید دوپل تا اولین لامپ، سه رشته سیم و برای دو لوله دیگر دو رشته سیم رد کنید. سیم نول را برای هر دو لامپ مشترک بگیرید.

در پشت کلید دوپل سه پیچ که یکی از آن مسی ، دوتای دیگر نقره ای رنگ هستند و جهت اتصال سیم های برق به کلید وجود دارد

سیم فاز ورودی به پیچ مسی وصل میشود و دو سیم دیگر به پیچ های نقره ای وصل میشوند.

کلید تبدیل 

در مواردی که بخواهیم برق را از از دو نقطه مختلف خاموش و روشن کنیم کاربرد دارند. در این کلید سه کنتاکت وجود دارد که یکی از کنتاکت ها در هر حالت به یکی از دو کنتاکت دیگر متصل است. همچنین این کلید ها در راه پله ها بیشترین کاربرد را دارند.

در کلید های تبدیل نقشه لوله گذاری به این صورت است که فاز و نول ورودی را وارد یکی از کلیدها میکنیم ،سپس از هر کدام از کلیدها یک لوله خرطومی تا لامپ مورد نظر نصب میکنیم 

و اما روش سیم کشی : از داخل هر کدام از کلیدهای تبدیل تا لامپ هر کدام سه رشته سیم قرار میگیرد بهتر است دو رشته از سیم ها همرنگ باشند. 

دو رشته سیم همرنگ را تا کلید بعدی امتداد دهید و از داخل لوله خرطومی دیگر دو رشته سیم دیگری را رد کنید.

کلید صلیبی

هر گاه بخواهیم یک لامپ را از سه و یا چند نقطه بیشتر خاموش و روشن کنیم از این کلید ها استفاده میکنیم. 

این کلید ترکیبی از دو کلید تبدیل است و در نتیجه شش کنتاکت دارد که در هر حالت چهار تا از آن‌ ها دو به دو به یکدیگر متصل هستند.

نحوه سیم کشی : پیچ های ورودی در کلیدهای صلیبی معمولا نقره ای رنگ و پیچ های خروجی نیز معمولا مسی رنگ هستند و گاهی اوقات به صورت ضربدری و گاهی به صورت دو به دو در یک راستا در داخل کلید صلیبی قرار میگیرند.

در ابتدا سیم فاز وارد پیچ مسی رنگ ، کلید تبدیل اول می‌شود، و از دو پیچ نقره‌ای رنگی که در کلید تبدیل است به دو پیچ ورودی کلید صلیبی وصل می‌شود.

 از کلید صلیبی اول دو سیم خارج شده و به دو پیچ ورودی کلید صلیبی دوم وصل می‌شود و از دو پیچ خروجی کلید صلیبی دوم، دو سیم به دو پیچ نقره‌ای رنگ از کلید تبدیل آخر وصل می‌شود، از پیچ مسی کلید تبدیل آخر هم یک سیم به مصرف کننده وصل می‌شود. 


انواع سیم:

سه نوع سیم در ساختمان های مسکونی وجود دارد .

  1. فاز live
  2. نول Netual
  3. ارت Eart

سیم فاز : سیم فاز برق را از منبع شهری دریافت میکند و به داخل ساختمان و سپس به دستگاه های الکتریکی انتقال میدهد، که به رنگ قرمز، مشکی، قهوه ای، زرد و... 

سیم نول : این سیم برق را از دستگاه های الکتریکی دریافت کرده و به منبع هدایت میکند و به رنگ آبی میباشد . 

سیم ارت :  این سیم خطرات جریان های ناخواسته ای که به بدنه ی فلزی دستگاه متصل میشود را خنثی میکند. به رنگ زرد با خط سبز  موجود است . 

میتوانید برای اطلاعات بیشتر به مقاله آشنایی با سیم های برق مراجعه کنید.

چند نکته ایمنی که باید هنگام نصب کلید و پریز به آن ها توجه داشته باشید:

  • باید توجه داشته باشید سیم کشی به دانش و تخصص نیاز دارد اگر  تخصص ندارید حتما از یک نیرو متخصص کمک گیرید.
  • حتما استاندارد های نصب کلید و پریز را در نظر بگیرید تا در جای مناسب قرار گیرند و نیازی به سیم کشی مجدد نشود.
  • در تمام مدت برق کاری از قطع بودن برق اطمینان حاصل کنید.
  • استفاده از دستکش مخصوص، در مواقعی که قرار است با سیم برق‌ دار کار کنید را فراموش نکنید.
  • از کلیدها ،لامپ، مهتابی و سایر لوازم روشنایی انشعاب برای پریز های برق نگیرید، زیرا ممکن هست بار بیش از سیم بگیرید و دچار اتصالی برق و یا آتش سوزی شوید.
  • پریزهای برق را با درپوش ایمنی (قفل کودک) محافظت نمایید تا بچه ها آسیب نبینند.
  • در قسمت های مرطوب ،حیاط و دستشویی و ... از پریز ارت دار درب دار (ip44) استفاده کنید.
  • پریزهایی که در کف نصب میشوند باید مجهز به درپوش های مخصوص بوده و شکننده نباشند.
  • با دست خیس و یا مرطوب به اجزاء برقی مانند کلید و پریزهای ساختمان دست نزنید.
  • کلید و پریزهای معیوب را هرچه سریعتر تعویض کنید.